Nr 1(1)2004

W numerze

Od redakcji

Studia

Monika Ochędowska, Narcissus Ridens, czyli rzecz o Dziełkach moralnych Giacomo Leopardiego

Sebastian Liszka, Liryki lozańskie... jako cykl

Próba odczytania Liryków lozańskich jako całości — cyklu jest jednocześnie dyskusją z wcześniejszymi redakcjami tych tekstów, ustalonymi przez wielkich edytorów Mickiewicza. Autorskie niekonwencjonalne odczytanie pobudza do dyskusji...

Bartek Dobroch, Tu i tam w poezji Stanisława Barańczaka

Konfrontacja „tego" i „tamtego" świata: rzeczywistości PRL-u oraz obrazu Ameryki widzianej oczyma emigranta w wierszach z lat 80. zawartych w tomie Tryptyk z betonu, zmęczenia i śniegu (1980) oraz w tomach emigracyjnych Atlantyda (1986) i Widokówka z tego świata (1988).

Tłumaczenia

Ralph Waldo Emerson, Transcendentalizm, tłum. Jakub Czernik

Transcendentalizm był najbardziej prężnym ruchem romantycznym w USA. Ralph Emerson, jako jego przywódca, długo próbował zdefiniować założenia i najważniejsze idee transcendentalizmu. Niniejszy tekst jest właśnie jedną z tych prób. Emerson, przez kilka lat pastor unitariański, wychodzi poza ramy religii, w której wyrósł i szuka analogii w doświadczaniu nieskończoności u przedstawicieli innych odłamów chrześcijaństwa... W Polsce Ralph Emerson jest, niestety, mało znany. A przecież Europie Emersona przybliżył Mickiewicz, który zachwycał się myślą tego „geniusza zza oceanu" choćby w swoich wykładach paryskich. Ostatnie polskie tłumaczenie esejów Emersona to tłumaczenie Andrzeja Tretiaka z roku 1933. W najbliższym czasie w wydawnictwie Zielona Sowa ukaże się esej Nature z roku 1836, który stał się najważniejszym manifestem transcendentalizmu i w ogóle romantyzmu w Stanach Zjednoczonych.

Wiersze

Jacek Głowacki, Wiersze

Analizy filmowe

Łukasz Kłuskiewicz, Człowiek bez przeszłości (reż. Aki Kaurismaki)

Kaurismaki mówi o świecie czasu wszechobecnej pogardy. W charakterystyczny dla siebie sposób — surrealistycznie, ironicznie i z wisielczym humorem. Fiński Jarmush podejmuje się osądu współczesności i stawia niezwykle ważkie pytanie o możliwość przezwyciężenia toczącej kulturę degrengolady, o możliwość wyrwania się z labiryntu, w którym utknęliśmy.

Łukasz Kłuskiewicz, W poszukiwaniu pominiętych znaczeń (Lot nad kukułczym gniazdem, reż. Miloš Forman)

Filmem tym Miloš Forman zabiera głos w dyskusji na temat człowieczeństwa. Nie on pierwszy dochodzi do wniosku, iż upodlenie i zło współczesnego świata jest efektem rozdarcia wewnętrznego każdego człowieka.

Recenzje

Magdalena Zima, O książce Jana Ślaskiego Wokół literatury włoskiej, węgierskiej, polskiej. Szkice komparatystyczne

Książka, choć w zamierzeniu jest komparatystycznym kompendium wiedzy o renesansie (renesansach!), zainteresować powinna nie tylko osoby pozostające pod urokiem epok dawnych.